Rundel Video: Crossbreed | Mediatheek

A Musical Crossover for Wind Orchestra
Ik componeerde "Crossbreed" als opdracht voor het 1250-jarige jubileum van de stad Ellwangen voor het jeugdblaasorkest Ellwangen met zijn dirigent Wendelin Dauser. Nadat ik mij intensief met de historie van stad had beziggehouden en na talloze gesprekken met persoonlijkheden op cultureel gebied uit Ellwangen, kreeg ik het idee om op zoek te gaan naar een muzikaal leidmotief dat in de gemeente van de stad leeft. Dat was voor mij het traditionele marialied "Segne Du Maria" dat veel inwoners van Ellwangen met de stad en het bijbehorende (christelijke) leven verbinden. Op basis van talloze muzikale ideeën die ik al had verzameld nadat ik mij diepgaander met het lied had beziggehouden en geïnspireerd door de stad en haar historie, besloot ik dit muziekstuk in de vorm van een "klinkend prentenboek" te schrijven: een boek zoals ik het ook ter inspiratie in de vorm van een fotoboek over de stad Ellwangen cadeau had gekregen en dat ik nu op mijn eigen manier in muziek wilde uitdrukken. Het begin van het stuk pakt het marialied in de vorm van een feestelijk blazergedeelte voor twee trompetten en twee trombones op. Uit grote dankbaarheid en als hulde aan zijn levenswerk, besloot ik een blaasgedeelte van Siegfried Rundel te kiezen. Hij slaagde er als een van de weinigen steeds weer in om de eenvoudige en toch zo diepgevoelde boodschap van traditionele liederen en gezangen naar blazers te vertalen. Het begin van "Crossbreed" wordt bewust achter het publiek gespeeld en moet de luisteraar de mogelijkheid bieden zich alleen op de muziek en zichzelf te concentreren, voordat het orkest aan het einde van de strofe inzet. Een van mijn talloze muzikale schetsen die ik had gemaakt, bood ineens de mogelijkheid om fragmenten van het marialied parallel te laten spelen en dat heb ik in het vervolg van het stuk dan ook gedaan. Nadat in eerste instantie het oorspronkelijke thema een keer wordt geïntroduceerd, worden er kleine fracties als een sluier overheen gelegd en versmelten tot een eenheid. De muzikale sfeer verandert met de wissel van de tonaliteit naar des- resp. f-moll. Via een poco a poco accelerando gaat de muziek over naar een miniatuurachtige wals die een muzikale herfstwandeling door de stad beschrijft. Hierbij is het met name de schoonheid van de binnenstad en de gebouwen die – samen met de vriendelijke inwoners – een gevoel van tevredenheid scheppen. Dit gevoel nodigt ons uit om een moment stil te staan en over dat na te denken wat echt belangrijk is. Ik voelde mij er in elk geval toe aangezet om mijn gedachten te laten afdwalen en te genieten van de bijzondere charme van de stad. Ellwangens rijke historie blijkt muzikaal uit het deel dat zich hieruit ontwikkelt en dat ook de naam heeft gegeven aan de ondertitel van de compositie. Fragmenten van het marialied fungeren nu als uitgangspunt voor een dansend uitstapje naar de versmelting van de meest uiteenlopende culturele facetten. Het kan bijvoorbeeld niet worden ontkent dat Ellwangen vanuit zijn christelijke achtergrond altijd relaties met de Balkan heeft gehad. De muziek die zich nu steeds meer lijkt te vertakken, komt over als een droom. Net als het bijzondere en unieke gevoel dat ik tijdens het componeren van dit muziekstuk had. Steeds weer ontstonden er verbindingen. Op deze manier vormden de rijke culturele en historische achtergronden van de stad een direct inspiratiepunt voor mij. Voor de luisteraar is het alsof het muzikale prentenboek op hoge snelheid wordt doorgebladerd - en voordat je het weet, eindigt de droom plotseling en zijn we weer daar waar we (misschien) al eens waren. Het laatste station van onze reis is de prachtige basiliek St. Vitus. In eerste instantie wordt de muziek zoals aan het begin van het stuk in eenvoudige vorm als kwartet gepresenteerd, maar groeit geleidelijk uit tot een compacte vorm van de verschillende muzikale ideeën. De finale van de compositie is niet alleen een hulde aan een door mij zeer gewaardeerde componist, maar ook de vertaling van de klank van een kerkorgel door de blazers. Het stuk eindigt zoals een jubileumjaar zou moeten zijn: vol pracht en feestelijkheid!

Thiemo Kraas